افسردگی ممکن است زمانی تشخیص داده شود که کودک یا نوجوان احساس غم و اندوه مداومی داشته باشد که در توانایی عملکرد او اختلال ایجاد کند. فقدان، استرس، بیماریهای روانی همزمان (مانند ADHD یا اضطراب) و سابقه خانوادگی افسردگی، احتمال ابتلای کودک به افسردگی را افزایش می‌دهد.
دکتر یان پونسین، روانپزشک کودک و استادیار مرکز مطالعات کودک، می‌گوید در یک نظرسنجی از دانش‌آموزان دبیرستان‌های ایالات متحده، ۱۰ درصد از پسران و ۲۲ درصد از دختران در سال گذشته افکار خودکشی را گزارش کرده‌اند. او این را «در زمینه افسردگی رایج» می‌داند. دکتر پونسین می‌گوید اگرچه بسیاری از بچه‌ها این افکار را دارند، اما اکثر آنها به آنها عمل نمی‌کنند، اما با این وجود، این علامت باید جدی گرفته شود.
افسردگی می‌تواند از کودکی به کودک دیگر بسیار متفاوت باشد. وقتی پزشک تشخیصی می‌دهد، مهم است که روی آنچه برای یک کودک خاص طبیعی است تمرکز کند. علائمی که ممکن است نشان‌دهنده افسردگی باشند عبارتند از:
- رفتارهای «برون‌ریزی» از نافرمانی مقابله‌ای گرفته تا اخلالگری
- خشم یا تحریک‌پذیری
- اضطراب
- مشکل در مدرسه، از جمله تغییر در نمرات یا امتناع از حضور در مدرسه
- خستگی و مشکلات خواب، از جمله مشکل در به خواب رفتن، در خواب ماندن یا تمایل به خوابیدن خیلی بیشتر از حد معمول
- احساس بی‌ارزشی، بی‌قراری یا عزت نفس پایین
- از دست دادن لذت از دوستان، خانواده یا فعالیت‌هایی که کودک زمانی از آنها لذت می‌برد
- اختلالات خلقی، مانند نوسانات خلقی یا غم و اندوه فراگیر که با موقعیت نامتناسب است یا اینکه ادامه می‌یابد و کودک را تحت الشعاع قرار می‌دهد
- شکایات جسمی مانند سردرد؛ شکایات گوارشی از جمله از دست دادن اشتها و سایر دردها و ناراحتی‌ها
نوجوانان ممکن است علائم مشابهی را همراه با علائم دیگر تجربه کنند، مانند:
- انزوا
- اشتغال ذهنی با اشعار، کتاب‌ها، شعر یا هنری که نشان می‌دهد زندگی بی‌معنی است
- تغییر قابل توجه در وزن، کاهش یا افزایش
- افکار مرگ یا خودکشی
با شیوع کمتر، برخی از کودکان و نوجوانان ممکن است علائم شدیدتری مانند موارد زیر را نشان دهند:
- توهمات پارانوئید
- توهمات شنوایی
- رفتارهای خودآزاری، مانند بریدن
از آنجا که درمان افسردگی همیشه فردی است، استراتژی‌ها برای یک کودک ۴ ساله با یک کودک ۱۴ ساله بسیار متفاوت است. به طور معمول، بهترین رویکرد، روان‌درمانی است که اغلب به شکل درمان شناختی رفتاری (CBT) انجام می‌شود و استفاده از استراتژی‌های جدید و مؤثرتر را برای تنظیم احساسات، افکار و رفتارهای آنها آموزش می‌دهد. اغلب، والدین در روان‌درمانی شرکت می‌کنند.
برای کودکانی که افسردگی آنها به روان‌درمانی پاسخ نمی‌دهد، دارو می‌تواند یک گزینه باشد. به گفته لین تیلور، پزشک، معاون مدیر پزشکی خدمات روانپزشکی کودکان بیمارستان ییل نیوهیون و متخصص مدیریت دارو برای کودکان، هدف در مورد کودکان (به‌ویژه در سال‌های پیش‌دبستانی و دبستان) «استفاده از کمترین داروها با کمترین دوز مؤثر» است. نوعی از داروهای ضد افسردگی به نام مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) برای استفاده توسط نوجوانان و جوانان توسط FDA تأیید شده است و اغلب باعث بهبود می‌شود.
افسردگی دوران کودکی چیست؟