ترس از صمیمیت، ترس شدید از نزدیکی فیزیکی، فکری یا عاطفی به شخص دیگری است. همچنین به عنوان اجتناب از صمیمیت یا اضطراب اجتنابی شناخته می‌شود، ترس از صمیمیت اغلب ناشی از اضطراب یا آسیب‌های دوران کودکی است.
افرادی که ترس از صمیمیت دارند ممکن است تمایل به داشتن روابط نزدیک با دیگران داشته باشند. با این حال، ترس آنها اغلب باعث می‌شود که افراد را از خود دور کنند
مراجعه به یک درمانگر دارای مجوز می‌تواند به شما در رفع ترس از صمیمیت کمک کند تا بتوانید التیام پیدا کنید و دوباره با دیگران ارتباط برقرار کنید.
انواع ترس از صمیمیت
صمیمیت فقط به روابط جنسی یا عاشقانه اشاره ندارد. کسی که ترس از صمیمیت دارد، می‌تواند هم با صمیمیت عاشقانه و هم با صمیمیت افلاطونی مشکل داشته باشد. انواع مختلف صمیمیتی که افراد از آن می‌ترسند عبارتند از:۴
- عاطفی: به اشتراک گذاشتن احساسات و عواطف آسیب‌پذیر خود با دیگران و توانایی بحث در مورد روابط گذشته، ترس‌ها یا آسیب‌های روحی
- تجربی: به اشتراک گذاشتن علایق یا فعالیت‌های مشترک با دیگران که باعث ایجاد پیوند می‌شود، مانند سفر یا ورزش
- فکری: به اشتراک گذاشتن دانش و ایده‌های خود با دیگران، مانند علایق، اهداف و نظراتتان در مورد مسائل
- فیزیکی: به اشتراک گذاشتن تماس فیزیکی با دیگران از طریق رابطه جنسی، بغل کردن، نوازش، بوسیدن یا لمس کردن‌های گاه به گاه
- معنوی: به اشتراک گذاشتن باورهای فلسفی یا ارزش‌های شخصی با دیگران، از جمله اخلاق، هدف زندگی و مذهب
نشانه‌های ترس از صمیمیت
ترس از صمیمیت می‌تواند بسته به فرد و اینکه رابطه عاشقانه، افلاطونی یا خانوادگی باشد، متفاوت بروز کند. علائم رایج ترس از صمیمیت عبارتند از:
- مشکل در بیان نیازها: ممکن است در برقراری ارتباط با دیگران در مورد احساسات خود مشکل داشته باشید، یا ممکن است کاملاً از ابراز احساسات خود اجتناب کنید. ممکن است به شریک زندگی و دوستان خود نگویید که از روابط خود چه نیازهایی دارید و احساس نارضایتی کنید.
- مشکل در تماس فیزیکی: ممکن است از صمیمیت فیزیکی مانند رابطه جنسی، آغوش یا صرفاً نزدیک بودن به دیگران اجتناب کنید. همچنین ممکن است دائماً هوس تماس فیزیکی داشته باشید، اما ترس شما باعث می‌شود به گونه‌ای رفتار کنید که افراد را از خود دور کنید.
- عزت نفس پایین: ممکن است احساس کنید که به اندازه کافی خوب نیستید یا در روابط عاشقانه یا دوستی‌ها مشارکت نمی‌کنید. همچنین ممکن است به خودتان اعتماد نداشته باشید که روابط معناداری ایجاد کنید.
- کمال‌گرایی: ممکن است احساس کنید که برای شایسته بودن در روابط عمیق یا عشق با دیگران، باید بی‌نقص باشید. این احساسات می‌تواند باعث گرایش‌های اعتیاد به کار شود که به شما کمک می‌کند از تعاملات صمیمانه دوری کنید.
- خود تخریبی: ممکن است بیش از حد از دوستان یا شریک زندگی خود انتقاد کنید، آنها را به مشکلات ساختگی متهم کنید یا نسبت به اعمال آنها محتاط باشید. این اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که کسی خیلی به شما نزدیک شود.۶
- قرارهای عاشقانه‌ی پشت سر هم: ممکن است نتوانید به روابط عاشقانه‌ی بلندمدت متعهد شوید. وقتی یک رابطه جدی‌تر می‌شود، ممکن است احساس کنید که وقت پایان دادن به آن فرا رسیده است. این باعث می‌شود روابط شما دائماً بدون احساس رضایت، پایان یافته و دوباره آغاز شوند.
- مشکلات اعتماد: ممکن است در اعتماد به دوستان، عزیزان یا همکاران خود مشکل داشته باشید و فکر کنید که دیگران به شما خیانت می‌کنند یا شما را طرد می‌کنند. در نتیجه، ممکن است نسبت به روابط دیگر شریک زندگی یا دوستانتان احساس حسادت یا تهدید کنید و باعث شود عزیزان خود را از خود دور کنید و دعوا راه بیندازید.
ترس از صمیمیت با بی‌جنس‌گرایی (a*******uality) که معمولاً با فقدان جذابیت جنسی مشخص می‌شود، و همچنین با اختلال شخصیت اسکیزوئید (schizoid personality disorder ) که بی‌علاقگی به روابط شخصی است، متفاوت است.
بسیاری از افرادی که ترس از صمیمیت دارند، علی‌رغم ترس‌هایشان، همچنان جذابیت فیزیکی را تجربه می‌کنند و خواهان روابط نزدیک هستند.
چه چیزی باعث ترس از صمیمیت می‌شود؟
ترس از رها شدن، کنترل شدن و طرد شدن اغلب باعث ترس از صمیمیت می‌شود. به طور معمول، تجربیات یا آسیب‌های دوران کودکی این ترس‌ها را تحریک می‌کنند و ایجاد و حفظ روابط را چالش برانگیز می‌کنند.
اختلالات اضطرابی همچنین می‌توانند باعث شوند که فرد به دلیل نگرانی زیاد و عزت نفس پایین، ترس از صمیمیت را تجربه کند.
برخی از دلایل بالقوه‌ای که ممکن است باعث ایجاد ترس از صمیمیت در شما شوند عبارتند از:
- اختلالات اضطرابی: ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی می‌تواند شما را از قضاوت و طرد شدن در روابط بترساند. همچنین ممکن است دچار فوبیای اجتماعی ، مانند ترس از لمس یا تعامل، باشید که شما را به شدت مضطرب و از صمیمیت می‌ترساند.۲
- ترس از غرق شدن: شما از این می‌ترسید که بودن در یک رابطه باعث شود که شما کنترل یا تحت سلطه قرار بگیرید. همچنین اگر در یک رابطه صمیمی باشید، ممکن است احساس کنید که هویت خود را از دست می‌دهید. این ترس‌ها می‌توانند از بزرگ شدن در یک خانواده درگیر - یک ساختار خانوادگی که فاقد مرز است و از نظر عاطفی بیش از حد نزدیک یا بیش از حد وابسته است - ناشی شوند.۱۰
- ترس از رها شدن: ممکن است نگران باشید که دوستان و شریک زندگی‌تان شما را رها کنند. این احساسات اغلب از والدین، سرپرست یا الگویی ناشی می‌شود که شما را از نظر عاطفی یا جسمی در کودکی رها کرده‌اند.
- ترس از طرد شدن: تجربیات طرد شدن در گذشته ممکن است شما را بترساند که هیچ کس شما را دوست نداشته باشد یا نپذیرد. این ترس می‌تواند ناشی از عدم پذیرش شما توسط والدین یا رد یا انکار نیازهای شما توسط شریک عاطفی‌تان باشد.
عوامل خطر
تجربیات و آسیب‌های دوران کودکی که باعث عدم اعتماد به والدین یا بزرگسالان می‌شود، افراد را در معرض خطر ابتلا به ترس از صمیمیت قرار می‌دهد.۱برخی از موقعیت‌های خاص دوران کودکی که با ایجاد ترس از صمیمیت مرتبط هستند عبارتند از:
- تجربه سوءاستفاده: کودکانی که مورد سوءاستفاده عاطفی و کلامی قرار می‌گیرند، اغلب از سرزنش شدن در بزرگسالی می‌ترسند - که منجر به ترس از آسیب‌پذیری در برابر دیگران می‌شود. سوءاستفاده جسمی و جنسی در کودکی همچنین می‌تواند بزرگسالان را از صمیمیت عاطفی و جنسی بترساند.
- تجربه غفلت عاطفی و جسمی: سرپرستان و والدینی که از نظر عاطفی با فرزندان خود ارتباط برقرار نمی‌کنند، می‌توانند باعث شوند که آنها احساس کنند که شایسته نیستند. والدینی که از نظر جسمی از فرزندان خود مراقبت نمی‌کنند - به دلیل سهل‌انگاری، سلامت روان یا مصرف مواد - همچنین می‌توانند منجر به مشکلات اعتماد و احساس عدم کفایت شوند.
- بزرگ شدن در یک خانواده‌ی درگیر: این خانواده‌ها ظاهراً حامی و از نظر عاطفی مرتبط به نظر می‌رسند اما فاقد مرزها یا نقش‌های تعریف‌شده هستند. این پویایی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات دلبستگی و استقلال شود که بر صمیمیت تأثیر می‌گذارد.
- داشتن والدینی با بیماری روانی: فرزندان والدینی که بیماریهای روانی مانند اختلال شخصیت خودشیفته دارند ، اغلب با تغییر خلق و خوی والدینشان، در ایجاد دلبستگی‌های سالم به روابط خود دچار مشکل می‌شوند.
- از دست دادن والدین: ترک والدین به دلیل مرگ، طلاق، زندانی شدن یا سایر فقدان‌ها می‌تواند ترس از ترک شدن را در فرد ایجاد کند. در بزرگسالی، این می‌تواند منجر به اضطراب و مشکل در حفظ روابط عاشقانه شود.
این موضوع چگونه بر روابط تأثیر می‌گذارد؟
افرادی که از صمیمیت می‌ترسند ، اغلب دیگران را از خود دور می‌کنند و روابط موجود را خراب می‌کنند . این در نهایت می‌تواند به روابط افلاطونی و عاشقانه پایان دهد یا ایجاد آنها را از همان ابتدا دشوار کند. این می‌تواند مضر باشد زیرا افراد برای حفظ سلامت روان و جسم خود به روابط سالم نیاز دارند.
ناتوانی در ابراز محبت یا برقراری ارتباط عاطفی با اطرافیان می‌تواند باعث شود دیگران فکر کنند که شما به آنها اهمیت نمی‌دهید یا آنها را در زندگی خود نمی‌خواهید. ایجاد موانع عاطفی یا جسمی با اطرافیان می‌تواند حفظ دوستی‌ها و همکاری خوب با دیگران در محل کار شما را چالش برانگیز کند.
در روابط عاشقانه، اجتناب از صمیمیت عاطفی و جنسی می‌تواند به روابطی که ممکن است بخواهید حفظ کنید، پایان دهد. روابط عاشقانه با ایجاد صمیمیت قوی‌تر می‌شوند و شکوفا می‌شوند.۶ترس از صمیمیت همچنین می‌تواند باعث شود فرد به عنوان راهی برای جلوگیری از نزدیک شدن بیش از حد به یک فرد خاص در سطح عاطفی یا جنسی، به طور مداوم با افراد دیگر قرار بگذارد.
هدف علم روانشناسی چیست؟