افتادگی اندام لگن (POP) موضوعی است که معمولاً مورد بحث قرار نمیگیرد. برخی از زنان ممکن است در مورد این بیماری و درمانهای آن احساس شرم یا سردرگمی کنند. علاوه بر این، بسیاری از زنان ممکن است حتی نام آن را نشنیده باشند.برای ارتباط با بهترین جراح زیبایی زنان در تهران به وب سایت دکتر طاهره فروغی فر مراجعه کنید
افتادگی اندامهای لگن زمانی اتفاق میافتد که یک یا چند اندام لگن از موقعیت اصلی خود خارج شوند. اندامهای آسیبدیده میتوانند شامل رحم، واژن، روده، مثانه، مجرای ادرار و رکتوم باشند. این وضعیت شایع است و تقریباً از هر 10 زن بالای 50 سال، 1 نفر را تحت تأثیر قرار میدهد.
انواع مختلف افتادگی اعضای لگن چیست؟
بسته به اینکه کدام عضو لگن به داخل واژن بیرون زده باشد، انواع مختلفی از افتادگی میتواند رخ دهد و معمولاً افراد بیش از یک نوع افتادگی را به طور همزمان تجربه میکنند.
- افتادگی دیواره قدامی واژن (سیستوسل یا سیستواورتروسل): مثانه به دیواره جلویی واژن برآمده میشود.
- افتادگی دیواره خلفی واژن (انتروسل): روده به سمت دیواره پشتی واژن برآمده میشود.
- افتادگی رحم : بیرون زدگی یا افتادگی رحم به داخل واژن.
- افتادگی واژن: پس از هیسترکتومی، برخی از زنان ممکن است افتادگی واژن را تجربه کنند، که در آن قسمت بالایی واژن به سمت پایین افتادگی پیدا میکند.
مراحل افتادگی اعضای لگن چیست؟
افتادگی اندامهای لگن معمولاً در مقیاسی از ۱ تا ۴ طبقهبندی میشود که نشاندهنده شدت آن است و عدد ۴ نشاندهنده افتادگی شدید است.
علائم افتادگی اعضای لگن چیست؟
علائم بسته به نوع و شدت افتادگی متفاوت خواهد بود. برخی از زنان ممکن است هیچ علامتی از افتادگی اندامهای لگنی را تجربه نکنند. علائم افتادگی اندامهای لگنی عبارتند از:
- احساس برآمدگی یا کشیدگی در واژن. علائم ممکن است در صورت ایستادن طولانی مدت بدتر شوند.
- بیاختیاری (نشت ادرار) یا نیاز به دفع مکرر ادرار
- ممکن است هنگام خندیدن یا سرفه کردن، ادرار نشت کند.
- مشکل در تخلیه روده یا یبوست.
- رابطه جنسی ناراحت کننده یا فقدان احساس در طول مقاربت.
عوامل خطر افتادگی اعضای لگن چیست؟
افتادگی اندامهای لگن زمانی رخ میدهد که گروهی از عضلات و بافتهای مسئول حمایت از اندامهای لگن، که به عنوان کف لگن شناخته میشوند، ضعیف شده و قادر به حفظ ایمن اندامها در موقعیتهای مناسب خود نیستند.
عوامل متعددی میتوانند در تضعیف کف لگن نقش داشته باشند و خطر ابتلا به افتادگی اندامهای لگن را افزایش دهند. این عوامل میتوانند در مجموع بر قدرت و یکپارچگی کف لگن تأثیر بگذارند و به طور بالقوه منجر به افتادگی اندامهای لگن شوند.
این عوامل عبارتند از:
- بارداری و زایمان، به ویژه در موارد زایمان طولانی یا دشوار، زایمان نوزاد بزرگ یا زایمان چندقلو.
- افزایش سن و گذر از دوران یائسگی.
- اضافه وزن.
- یبوست مزمن یا یک بیماری طولانی مدت که منجر به سرفه و زور زدن مکرر میشود.
- تحت عمل هیسترکتومی قرار گرفتن.
- اشتغال به حرفهای که مستلزم بلند کردن اجسام سنگین است.
افتادگی اعضای لگن چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک شما معاینه لگن انجام خواهد داد که شامل معاینه داخلی واژن شما نیز میشود.
معاینه داخلی مشابه آزمایش پاپ اسمیر دهانه رحم است، که در آن پزشک شما یک اسپکولوم را وارد واژن شما میکند تا آن را نگه دارد و ببیند که آیا افتادگی وجود دارد یا خیر. این عمل معمولاً فقط چند دقیقه طول میکشد. در صورت نیاز به آزمایشهای بیشتر، پزشک با شما صحبت خواهد کرد.
افتادگی اعضای لگن چگونه درمان میشود؟
درمان افتادگی اندامهای لگنی به عوامل مختلفی از جمله نوع افتادگی، شدت علائم، سن، مشکلات زمینهای سلامت و وضعیت فعالیت جنسی بستگی دارد.
اگر افتادگی اندام لگن باعث ناراحتی قابل توجهی برای شما نشود، ممکن است درمان ضروری نباشد. برخی اقدامات خودیاری وجود دارد که میتوانید برای بهبود بالقوه رفاه یا عملکرد خود در نظر بگیرید، مانند:
- فیبر غذایی را افزایش دهید و برای حرکات رودهای راحتتر، آب کافی بنوشید.
- کاهش وزن برای کاهش فشار بر اندامهای لگن.
- برای تقویت عضلات مرکزی بدن، ورزشهایی مانند یوگا و پیلاتس انجام دهید.
سایر درمانها عبارتند از:
- پساری واژینال
- وسیلهای سیلیکونی که برای پشتیبانی از اندامهای لگنی وارد واژن میشود. این وسیله میتواند برای کاهش علائم افتادگیهای متوسط یا شدید استفاده شود و به عنوان جایگزینی برای افرادی که نمیتوانند یا ترجیح میدهند جراحی نکنند، عمل میکند.
- لازم است هر ۴ تا ۶ ماه پساری را تعویض یا خارج، تمیز و دوباره جاگذاری کنید، که این کار میتواند توسط پزشک، پرستار یا خودتان انجام شود.
- تمرینات کف لگن
- تمرینات کگل به تقویت عضلات کف لگن کمک میکند و نوعی تسکین برای علائم ایجاد میکند.
- تمرینات عضلات کف لگن همچنین برای زنانی که هم افتادگی اندام لگن و هم بیاختیاری ادرار دارند، مفید است.
- درمان هورمونی واژینال (استروژن)
- برای زنان یائسه به صورت قرص، کرم یا حلقهای که برای کاهش ناراحتی در واژن قرار میگیرد، توصیه میشود.
اگر درمان غیرجراحی علائم افتادگی رحم را بهبود نبخشد، ممکن است جراحی در نظر گرفته شود. با این حال، در زنانی که هنوز مایل به بچهدار شدن هستند، باید اقدامات جراحی به تعویق بیفتد، زیرا زایمان پس از جراحی ممکن است احتمال بازگشت افتادگی رحم را افزایش دهد.
- جراحی انسدادی (کولپوکلیسیس)
- در این جراحی، پزشک دهانه واژن را میبندد.
- این روش معمولاً برای زنانی که دچار افتادگی پیشرفته هستند، پس از آنکه سایر مداخلات بیاثر بودهاند و زمانی که مطمئن هستند که دیگر نمیخواهند در آینده فعالیت جنسی داشته باشند، در نظر گرفته میشود.
- جراحی ترمیمی
- این رایجترین نوع جراحی برای افتادگی اندامهای لگن است. هدف از جراحی ترمیمی، بازگرداندن اندامهای لگن به موقعیت اصلی خود است.
- انواع خاصی از جراحی ترمیمی از طریق برش واژن انجام میشود، در حالی که برخی دیگر شامل برشهایی در شکم یا با لاپاراسکوپی هستند.